سرووموتور (Servo Motor) یا موتور فرمانیار موتوری است که معمولاً در سیستمهای حلقهبسته کنترل موقعیت، سرعت و گشتاور در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
اصول کار سرووموتور
همانطور که گفتیم، سرووموتور بخشی از یک سیستم حلقهبسته شامل مدار کنترل، سروو موتور،شفت،پتانسیومتر، چرخدنده، تقویتکننده و حتی انکدر یا تفکیککننده (Resolver) هستند.
سرووموتور یک قطعه الکتریکی مجزا و مستقل و ماشینی چرخان با بازده و دقت بالا است. شفت خروجی این موتور قابلیت جابهجایی به زوایه، موقعیت و سرعت خاصی را دارد که یک موتور عادی قادر به انجام آن نیست. سرووموتور از یک موتور عادی تشکیل شده که با یک سنسور برای فیدبک موقعیت کوپل شده است.
کنترلکننده مهمترین بخش سرووموتور است که برای اهداف مشخصی طراحی میشود. سرووموتور یک ساز و کار حلقهبسته شامل یک فیدبک موقعیت برای کنترل سرعت و موقعیت چرخشی یا خطی است. موتور با یک سیگنال الکتریکی (آنالوگ یا دیجیتال) کنترل میشود که مقدار جابهجایی را تعیین میکند و نشان دهنده موقعیت فرمان نهایی شفت است.
نوعی انکدر که به عنوان سنسور مورد استفاده قرار میگیرد، فیدبک سرعت و موقعیت را مهیا میکند. این مدار درون محفظه موتور تعبیه شده که معمولاً با سیستم جعبهدنده ادغام شده است.
انواع سرووموتور
سرووموتورها را میتوان بر اساس کاربردی که دارند، در دو دسته سرووموتورهای AC و سرووموتورهای DC دستهبندی کرد. همچنین، سرووموتورها را میتوان از سه جنبه مورد ارزیابی قرار داد: نخست بر اسال جریان کاری (AC یا DC)، دوم بر اساس نوع کموتاسیون (استفاده یا عدم استفاده از جاروبک) و سوم چرخش روتور نسبت به میدان مغناطیسی گردان (سنکرون یا آسنکرون).